Biodiversiteit of soortenrijkdom is de verscheidenheid
van verschillende levensvormen. Kortom hoeveel verschillende dieren, planten,
paddenstoelen, schimmels, bacteriën en virussen er zijn.
 |
| Schubvaren - Hugo de Grootstraat © Erik van Dijk |
Vaak wordt een hoge
biodiversiteit geassocieerd met ongerepte natuur. Deze associatie is echter
onterecht. Voor het Amazonewoud gaat dit zeker op. Aan de westkant van de
Amazone zijn natuurparken met alleen al 1000 vogelsoorten. Maar de natuur van Spitsbergen
is even omgerept, maar kent wel een zeer lage verscheidenheid aan organismen.
Voor de vogels zijn er bijvoorbeeld slechts circa 70 soorten.
Een lage biodiversiteit
kan dus in een ongerepte natuur voorkomen. En andersom: er is niets minder
natuurlijks te verzinnen dan een stedelijke omgeving. Toch is de biodiversiteit
er enorm!
In het algemeen geldt: hoe
warmer en natter het klimaat, des te groter de biodiversiteit. Ook meer variatie
in een gebied (verschillen in reliëf, hoogte, temperatuur, vruchtbaarheid van
de bodem, zonbelichting, mate van begrazing en bodemtypes) draagt bij aan een
hogere soortenrijkdom.
Ingrepen van de mens
kunnen de biodiversiteit in een gebied sterk verkleinen of juist vergroten.
Op het platteland zorgt
de intensieve landbouw met gif, een lage grondwaterstand, overbemesting en monoculturen
voor een flink lagere biodiversiteit.
In het urbane milieu (de
stad) daarentegen zorgen de mensen met de variatie van de inrichting van de
openbare ruimte voor een veel hogere biodiversiteit dan wanneer dit gebied niet
door mensen gebruikt zou worden. De stad is een erg gevarieerd landschap, wat
resulteert in veel verschillende planten en dieren. Dit betekent echter niet
dat alle soorten in de stad een plekje kunnen vinden. Er zijn ook veel soorten die
in de stad helaas ontbreken. Dit geldt voor soorten die afhankelijk zijn van biotopen
die alleen in open en/of uitgestrekte natuurgebieden tot ontwikkeling kunnen komen.
Maar er zijn gelukkig ook veel soorten planten en dieren van bijvoorbeeld
stenige milieus die juist in de stad voet aan de grond krijgen. In Nijmegen
zijn dit vaak soorten die uit meer bergachtige streken komen. Voorbeelden in
Nijmegen zijn: Zwarte Roodstaart, Slechtvalk, Muurleeuwenbek, Schubvaren en Steenbreekvaren.
Auteur: Erik van Dijk
